تاثیر ارتفاع بر فعالیت های ورزشی

ویژگی های ارتفاعفشار جو در سطح دریا برابر باmmHg760و در قله کوه اورست حدودmmHg 250می باشد.فشار هوا در روی زمین ثابت نیست. برای مثال: میانگین فشار جو در کوه اورست، در دیماه ۲۴۳ میلیمتر جیوه در خرداد و تیرماه تقریبا برابر با ۲۵۵ میلیمتر جیوه است.اگر چه فشار جو متفاوت است ، اما در صد گازهای تنفسی موجود در هوا، از سطح دریا تا ارتفاعات بالا تغییر نمی کند. در هر ارتفاعی هوا شامل: ۹۳/۲۰ درصد اکسیژن، ۰۳/۰ در صد دی اکسید کربن و ۰۴/۷۹ درصد نیتروژن است . فقط فشارهای سهمی تغییر می کنند. تغییر در فشار سهمی اکسیژن اثر مهمی بر شیب فشار سهمی بینخون و بافت های بدن می گذارد.با افزایش ارتفاع ، دمای هوا به ازای هر ۱۵۰ متر ۱ درجه سانتیگراد کاهش می یابد.به علت سردی هوا در ارتفاع، رطوبت مطلقکمتر است. هوای خشک تر می تواند منجر به از دست دادن آب بدن از طریق افزایش دفع نا محسوس آب شود و تبخیر آب از طریق عرق ریزی به هنگام فعالیت را افزایش دهد.شدت تابش خورشید به دلیل نازک تر بودن و خشک تر بودن جو در ارتفاع افزایش می یابد.پاسخ های تنفسی در ارتفاعتوضیح:تغییرات در بخش شیب فشار انتشار اکسیژن در ارتفاع ۲۴۳۹ متر:فشار اکسیژن سرخرگ در سطح دریا ۱۰۰ در ارتفاع ۲۴۳۹ متر به ۶۰ کاهش پیدا می کند.فشار اکسیژن عضله در سطح دریا ۴۰ در ارتفاع ۲۴۳۹ متر ۴۰ باقی می ماند.شیب انتشار در سطح دریا ۶۰ در ارتفاع ۲۴۳۹ متر به ۲۰ کاهش پیدا می کند.تغییرات حداکثر اکسیژن مصرفی در ارتفاعکاهش فشار سهمی اکسیژن جو)کمتراز ۱۲۰mmHg(با افزایش ارتفاع)بالاتر از ۱۶۰۰ متر( موجب کاهشvo2maxمی شود. در ارتفاعات پائین تر از ۱۶۰۰ متر به نظر می رسد ارتفاع اثر کمی برVo2maxو عملکرد استقامتی دارد . ولی بالاتراز ۱۶۰۰ مترVo2 maxتقریبا ۱۱ درصد برای هر ۱۰۰۰ متر افزایش ارتفاعکاهش می یابد.پاسخ های قلبی ـ عروقی در ارتفاعحجم پلاسمای فرد بلافاصله بعد از رسیدن به ارتفاع شروع به کاهش می کند؛ و در پایان چند هفته اول به صورتفلات در می آید . پیامد کاهش پلاسما،افزایش گلبول های قرمز درهر واحد خون است.انجام فعالت های استاندارد زیر بیشینه در چند ساعت اول اقامت در ارتفاعباعث افزایش ضربان قلب و کاهش حجم ضربه ای)به علت کاهش حجم پلاسما( می شود.برون ده قلبی بعد از ۱۰ روز اقامت در ارتفاع به هنگام یک وهله فعالیت معین پایین تر از زمان اقامت در سطح دریا و پیش از وقوع این سازگاری ها نسبت به ارتفاع است، که علت آن افزایش اختلاف اکسیژن سرخرگی– سیاهرگی است.سازگاری های متابولیک در ارتفاعبه دلیل محدودیت اکسیژن در ارتفاع، تولید انرژی در یک کار زیر بیشینه بصورت بی هوازی انجام می شود، اما سطح اسید لاکتیک در یک کار بیشینهکمتر است.فعالیت های استقامتی در ارتفاعفعالیت های هوازی، بیشتر از سایر فعالیت ها تحت تاثیر شرایط محیطی کم فشار در ارتفاع قرارمی گیرند.در قله کوه اورستVo2maxبه ۱۰ تا ۲۵ درصد از مقادیر خود در سطح در یا می رسد. در نتیجه افرادی که دارای ظرفیت هوازی بیشتری هستند ، می توانند کار معینی را با خستگی کمتر و فشار قلبی–عروقی کمتر انجام دهند.فعالیت های سرعتی در ارتفاعفعالیت های سرعتی که کمتر از یک دقیقه به طول می انجامد، معمولا درارتفاعات متوسط دچار اختلال نمی شوندچنین فعالیت هایی نیاز زیادی به دستگاه انتقال اکسیژن و متابولیسم هوازی ندارند. بعلاوه هوای رقیق تر در ارتفاع نیز مقاومت آئرودینامیکی کمتری را در برابر حرکات ورزشکاران فراهم می سازد . برای مثال در بازی های المپیک ۱۹۶۸ هوای رقیق مکزیکوسیتی کمک زیادی به عملکرد دونده های سرعتی و پرش کنندگان طول کرد.سازش پذیری با ارتفاعزندگی در ارتفاع باعث می شود بدن با کمبود اکسیژن سازگار شود. اما هر چقدر هم که سازش پذیری در ارتفاعات بالا خوب انجام گیرد ، باز نمی توانند کمبود اکسیژن را بطور کامل جبران کنند. حتی ورزشکاران استقامتی که برای سال ها در ارتفاع زندگی کرده اند ،هرگز نمی توانند به سطح عملکرد و یا میزانVo2maxدر سطح دریا برسند.سازگاری های خونغلظت اریتروپویتین خون در سه ساعت اولپس از رسیدن به ارتفاع بالا افزایش می یابد وبعد از ۲۴ تا ۴۸ ساعت به حداکثرخود می رسد. در نتیجه تعداد اریتروسیت ها در اولین هفته قرار گرفتن در ازتفاع افزایش می یابد. زندگی در ارتفاع۴۰۰۰ متری برای مدت ۶ ماه حجم کل خون فرد را ۹ تا ۱۰ درصد افزایش می دهد.سازگاری های عضله در ارتفاعسطح مقطع هر دو نوع تار عضلانی و حجم کل عضله پس از ۴ تا ۶ هفته توقف در ارتفاع کاهش می یابد)علت آنهنوز نامشخص است(.در ارتفاعات بالا کاهش توده عضلانی موجب کاهش فعالیت آنزیمی، کاهش توانایی تولیدATPو عملکرد آن می شود.سازگاری های قلبی-عروقی در ارتفاعیکی از مهمترین سازگاری ها در ارتفاع ، افزایش تهویه ریوی در حال استراحت و به هنگام فعالیت است)ارتفاع ۴۰۰۰ متری ۵۰% افزایش(.پر تهویه ای باعث کم شدنco2و آلکالوزی شدن خون می شود. برای جلوگیری از آلکالوزی شدن غیر طبیعی خون ، میزان بیکربنات خون در مدت اقامت در ارتفاع در سطح پایین باقی می ماند.کاهشVo2maxکه در اولین روزهای اقامت در ارتفاع صورت می گیرد ، در طول چند هفته قرار گرفتن در معرض هیپوکسی ، کمی بهبود می یابد. تحقیقات نشان می دهد ظرفیت هوازی بعد از ۱۸ تا ۵۷ روز ماندن در ارتفاع بدون تغییر باقی می ماند.تمرین در ارتفاع برای بهبود عملکرد در سطح دریاافزایش گلبول های قرمز و هموگلوبین خون در ارتفاع ، انتقال اکسیژن را در هنگامبرگشت به سطح دریا افزایش می دهد.علی رغم این که شواهد نشان می دهند که این تغییر ناپایدار و زودگذر است و فقط چند روزی بیشتر دوام ندارد ولی باز می تواند به عنوان یک امتیاز برای ورزشکار محسوب شود.تمرین در ارتفاع برای بهبود عملکرد در ارتفاعانجام مسابقه در ۲۴ ساعت اول حضور در ارتفاع اختلال زیادی را در عملکرد ایجاد نمی کند.پس از۲۴ ساعت پاسخ های فیزیولوژیکی)کاهش آب بدن، اختلال خواب و…( ایجاد می شود.تمرین در ارتفاعات بالاتر از محل مسابقه بمدت ۲ هفته یا ۴ تا۶ هفته کمک کننده است.ارتفاع محل تمرین برای سازگاری باید بین ۱۵۰۰ مترو ۳۰۰۰ متر باشد بدلیل کاهش ظرفیت فعالیت در روزهای اول قرار گرفتن در ارتفاع، شدت تمرین باید بین ۶۰ تا ۷۰ درصد شدت آن در سطح دریا باشد.پس از ۱۰ الی ۱۴ روز می توان شدت تمرین را افزایش داد